Hongkong · Japonia

Gen. Ulysses S. Grant w Japonii

„Moja wizyta w Japonii była najprzyjemniejsza ze wszystkich podczas tej podróży. Kraj jest pięknie ukształtowany, krajobraz wspaniały, a ludzie wszystkich klas najbardziej uprzejmi i schludni na świecie.” pisał w roku 1879 do przyjaciela amerykański gen. Ulysses S. Grant.
Grant był pierwszym, choć byłym amerykańskim prezydentem, który odwiedził Kraj Kwitnącej Wiśni.

Ulysses and Julia Grant

Po opuszczeniu Białego Domu generał wraz z żoną wybrali się w ponad dwuletnią podróż dookoła świata. Do Japonii udali się prosto z Chin. W Hongkongu, 100 tys. ludzi zebrało się wzdłuż trasy przejazdu prezydenta. HK przypadł mu do gustu. „To jest najpiękniejsze miejsce jakie dotychczas moje oczy ujrzały na Wschodzie.” powiedział.

Zatoka Nagasaki ca. 1860

Po przybyciu do portu w Nagasaki para prezydencka została w jednej ze świątyń ugoszczona obiadem. Mieli możliwość skosztowania m.in. mięsa z żurawia. Wnoszący tace z jedzeniem służący wykonywali ukłon bijąc czołem o ziemię. Wg. biografów generała, wypróbowanie wielu dziesiątek potraw zajęło im ponad 6 godzin. Krojenie żywej wciąż ryby na plastry sashimi było w tamtych czasach normą, jednakże delegacja amerykańska propozycję skosztowania tego przysmaku Japończyków grzecznie odrzuciła.
Amerykanie przybyli do Japonii w trakcie szalejącej epidemii cholery, przed zawinięciem do portu w Jokohamie ich statek wraz z pasażerami został więc poddany kwarantannie. Po zejściu na ląd część drogi do Tokio generał przemierzył… rikszą.

Cesarz Mutsuhito wita gen. Granta

Do pierwszego spotkania z cesarzem Meiji (Mutsuhito) doszło na terenie pałacu cesarskiego. Młody cesarz był tak zauroczony Grantem, że podchodząc do niego zapomniał się i „uścisnął mu dłoń w głębokim szacunku”. Wg. towarzyszącego Grantowi w podróży dziennikarza JR Younga, uczynił taki gest po raz pierwszy w życiu.

Herbaciarnia Nakajima w ogrodach Hama Rikyu w Tokio

Herbaciarnia Nakajima w ogrodach Hama Rikyu w Tokio była miejscem drugiego, nieformalnego spotkania pom. generałem Grantem, a cesarzem Mutsuhito.
W Tokio gen. Grant zwiedził liczne miejsca kultu religijnego, a w jednym z nich, w świątyni Zojoji posadził drzewko, które znane jest Japończykom jako „Sosna Granta”. Plac, na którym rośnie potężne już dziś drzewo jest popularnym miejscem spacerów mieszkańców stolicy.

„Sosna Granta” na terenie świątyni Zojoji
Japonia

Pierwsza fotografia cesarza Mutsuhito

Cesarz Meiji (Mutsuhito) podczas wizytacji w stoczni Yokosuka (📷 Raimund von Steilfried)

Wraz z pojawieniem się pierwszych aparatów fotograficznych pojawiła się również chęć robienia zdjęć ukrytym przed ludźmi aparatem.
Pierwsza fotografia japońskiego cesarza została wykonana w r. 1872 bez pozwolenia i z ukrycia przez barona Raimunda von Steilfrieda, austriackiego fotografa działającego w Jokohamie. Von Steilfried ukrył się w żaglach na statku zacumowanym w porcie podczas wizyty Mutsuhito w stoczni Yokosuka. Cesarz Meiji, gdyż tak został po śmierci nazwany Mutsuhito, wraz z francuskimi inżynierami nadzorującymi prace w stoczni zasiadł na ziemi w pobliżu żaglowca i moment ten wykorzystał von Steilfried do zrobienia fotografii. Las w tle w przeciwieństwie do ludzi nie rzuca cienia, gdyż został dodany do fotografii już później w studio von Steilfrieda.

Mutsuhito

Po wywołaniu negatywu von Steilfried zamieścił ogłoszenie w angielskiej gazecie wychodzącej w Jokohamie o sprzedaży zdjęcia. Tajemnica wyszła na jaw i wybuchł z tego powodu ogromny skandal. Wszystkie odbitki wraz z negatywem zostały skonfiskowane fotografowi przez ambasadę Austrii w Japonii.
Pierwszy portret i pierwsze oficjalne zdjęcie Mutsuhito kilka miesięcy później wykonał Kuichi Uchida, jedyny fotograf, który otrzymał zaszczyt sportretowania cesarza Meiji.

Pierwszy portret Mutsuhito (📷 Kuichi Uchida)

Wraz z aparatami fotograficznymi pojawiła się też pokusa fotografowania kobiet w stroju Ewy, również z ukrycia. Najstarsza zachowana fotografia aktu kobiecego w Japonii została wykonana w onsenie (gorące źródła) Yamanaka, w małej miejscowości wypoczynkowej Kaga na przełomie XIX i XX wieku. Istnieją przypuszczenia, że kobiety w basenie nie wiedziały do czego służyło pudło ustawione przy basenie, byłaby to więc zarazem najstarsza fotografia w Japonii wykonana przez podglądacza.

Kobiety w onsenie Yamanaka